Министерката за труд и социјална политика, Јованка Тренчевска заедно со регионалната директорка на Меѓународната организација на трудот за Централна и Источна Европа, Клер Харасти ја отворија конференцијата „Управување со недостатокот на работна сила во Западен Балкан“ во организација на Меѓународната организација на трудот и ОБСЕ.
„Недостигот на работна сила е предизвик на модерното време и се должи на повеќе фактори, како што се демографските транзиции, воведувањето нови технологии, како и работните услови. Сведоци сме дека во сѐ повеќе земји, особено во Европа, работодавачите пријавуваат проблеми со наоѓање и задржување на работната сила“, рече Тренчевска.
Таа истакна дека нашата држава не е заобиколена од овој глобален тренд и посочи дека од една страна државата се соочува со невработеност и неактивност на населението и додека од друга страна секојдневно се огласуваат испразнети работни позиции.
„Податоците на Државниот завод за статистика, во 2022 година покажуваат дека работната сила на Република Северна Македонија брои 808.078 лица , од кои 692.034 се вработени и 116.045 се невработени. Во 2022 година стапката на вработеност (15-64) изнесува 56,7 проценти, што сè уште е далеку под просекот во ЕУ, 69,8 проценти. Јазот во вработеноста меѓу мажите и жените изнесува 18,4 процентни поени, и е речиси двојно поголем од оној во ЕУ. Стапката на вработеност на младите луѓе (15-29) изнесува 34%, што е многу под стапката во ЕУ од 49,2%“, објасни Тренчевска.
Министерката посочи дека Владата соочена со овие демографски предизвици како и притисокот од приватниот сектор ги усвои: Програмата за економски реформи 2023-2025, Националната стратегија за вработување 2021-2027, Планот за спроведување на Гаранцијата за млади 2023-2026. Таа објасни дека секој од нив ги утврдуваат развојни приоритети и реформи што се во насока на надминување на предизвиците – реформи во образованието, за да соодветствува со потребите на пазарот на трудот, адаптирање на активните мерки за пазарот на труд, активирање на лицата што не се вработени, ниту се вклучени во процес на образование и обука.
Воедно министерката во однос на преземањето на мерки за одговор на ова прашање ги истакна измените на законите.
„Промените во Законот за социјална заштита со олеснување на влезот на пазарот на труд на млади лица од семејствата кои се корисници на права од социјалната заштита преку процес на социјално менторство верувам дека ќе бидат усвоени во Собранието на Република Северна Македонија до крајот на оваа година. Овие законски промени, поддржани со Нов закон за социјално претприемништво, но и Закон за работно ангажирање со креирање на софтвер за евиденција на работни часови на лицата кои се времено ангажирани во одредени области, убедена сум дека ќе го намалат притисокот од итна потреба за работници во нашата држава. Верувам дека со помош на новиот Закон за безбедност и здравје при работа кој е во процес на изготвување исто така ќе придонесе кон подобрување на условите за работа и модернизирање на компаниите“, рече Тренчевска.
На крај таа истакна дека за победа во битката со недостатокот на работна сила потребно е да се продолжи успешната соработка на министерството за труд и социјална политика со Меѓународната организација на трудот (МОТ) во Република Северна Македонија, затоа што според неа нивната поддршка и во досегашните активности претставува значаен столб, показател и поддржувач во подобрување на севкупната слика на државата.
